Agam-o-weave; in beweging, 2016
Het maken van ...
iets heel anders! Een 3D-kunstwerk, geweven uit één stuk, 110 x 130 cm.
Op Art en kinetische kunst
Het idee voor dit werkstuk komt van Eye Attack, een tentoonstelling over Op Art en kinetische kunst in het Louisiana Museum of Modern Art, in Humlebaek, Denmark, waar ik in het voorjaar van 2016 ben geweest.
Een aantal van mijn helden zoals Bridget Riley, Victor Vasarely, Carlos Cruz-Diez en Yaacov Agam, waren te zien in deze tentoonstelling.
Ik was vooral onder de indruk van twee kunstwerken:
Physichromie 497 van Carlos Cruz-Diez, een driedimensionaal schilderij van acrylverf op triplex uit 1970 waarin karton en transparante pvc latten verwerkt zijn die uit het werk steken en aan twee kanten beschilderd zijn. Wanneer je langs het schilderij loopt verandert de kleur en de vorm van de geschilderde rechthoeken voortdurend. Zie foto rechts.
De andere was Structural Painting van Yaacov Agam uit1964, een olieverfschilderij op hout. Dit ziet er van links compleet anders uit dan van rechts of recht van voren. Zie de drie foto's hieronder.
Uitdaging
Ik wilde zelf een 3D-kunstwerk weven, wat er ook van verschillende kanten anders uit zou zien. Ik benaderde deze uitdaging van twee kanten, van de technische kant en van de artistieke kant van het ontwerp.
De artistieke kant van het ontwerp
Ik begin een nieuw ontwerp vaak op papier, door te schilderen, of gekleurd karton te knippen en plakken. Voor dit ontwerp waren veel schilderingen op rasterpapier en vouwwerkjes nodig voordat het ergens op begon te lijken.
De technische kant van het ontwerp
Tegelijkertijd begon ik met het uitwerken van de technische uitdaging op mijn kleine proefgetouwtje en zocht ik bij de doe-het-zelfwinkel naar handige hulpmiddelen. Ik wilde een weefsel uit één stuk maken in drie lagen; laag één zie je als je het werkstuk van links bekijkt. Laag twee, met andere kleuren, zie je van rechts en de derde laag is nodig voor de 3D-constructie aan de achterkant. Omdat mijn proefgetouwtje slechts acht schachten heeft, probeerde ik een zomer- en winterbinding op 6 schachten voor één laag aan de voorkant en hield ik 2 schachten over voor de achterkant. Kunststof hoeklatten dienen voor de 3D-constructie.
Het definitieve ontwerp
Het uiteindelijke ontwerp is, zoals gebruikelijk in mijn geval, een strijd tussen mijn wens voor meer variatie en het beperkte aantal van 32 schachten dat mijn weefgetouw heeft.
In dit geval kies ik voor spiegelen in plaats van snellere herhalingen van patronen om het ontwerp passend te maken.
Scheren en weven
Ik besloot een witte ketting op schacht 1 t/m 18 in te rijgen, een veelkleurige ketting op schacht 19 t/m 30 en de laatste 2 schachten waren voor een paarse, maar voor de toeschouwer onzichtbare, ketting aan de achterkant voor de 3D-constructie.
De witte ketting bestaat uit 3 soorten en kwaliteiten witte garens; katoen, zijde en synthetisch garen, omdat ik niet genoeg voorraad van elk van hen had. De inslag bestaat uit 2 soorten zwarte wol. De gebruikte weeftechniek is Zomer & Winter met een linnenbinding van wit naaigaren. De witte ketting zie je straks alleen wanneer je het werkstuk van links bekijkt.
De gekleurde ketting bestaat uit 7 kleuren zeer dunne Mora wol, dubbele draad, met geleidelijke kleurovergangen van lichtoranje naar donkeroranje, naar fuchsia, naar paars, donkerpaars en donkerblauw. Deze gekleurde ketting kan in het uiteindelijke werkstuk alleen van de rechterkant gezien worden en heeft een extra dubbel geweven rechthoek in het midden. De gebruikte weeftechniek is Zomer & Winter met om de 3 inslagen een linnenbinding van naaigaren met dezelfde kleur als de wol.
Het gehele werkstuk gekanteld geweven in stroken van 3 cm per ketting.
Constructie achterkant
De paarse ketting aan de achterkant is gemaakt van sterk katoen. Deze ketting wordt slechts eenmaal per 6 cm geweven om een tunnel voor de kunststof hoeklatten te creëren.
Nadat het weefsel van het getouw is gehaald, zijn de hoeklatten tussen de paarse kettingdraden en de geweven stof geschoven. Door de paarse draden stevig aan te trekken, wordt de voorkant van de stof om de hoeklatten gevouwen en ontstaat het 3D-effect.
Afwerking
Tenslotte heb ik het werkstuk rond een houten spieraam gespannen. Omdat de hele constructie maar liefst 8 kg weegt, heeft het een stevig ophangsysteem nodig. De afmeting van het werk is 110 x 130 cm.
Eerste prijs
Op de Landelijke Weefdag van 4 november 2016 deed ik mee met de tentoonstelling en wedstrijd "Van idee naar 3D" georganiseerd door de Nederlandse Weefvereniging "Weefnetwerk". En ik won de eerste prijs!
Foto vanaf de linkerkant; zwart en wit. Foto vanaf de rechterkant; kleurrijk.
